خانواده های نمونه در قرآن

این پژوهش بر آن است که «ویژگی های خانواده های نمونه در قرآن» را تبیین کند، منظور ما از خانواده های نمونه، خانواده هایی هستند که هر یک از اعضا علاوه بر تدین و شایسته و موفق بودن در بُعد فردی، در روابط خانوادگی نیز دارای فضایل و صفاتی اند که آنها را شایسته پیروی کردن نموده است. فرهنگ حاکم بر آن خانواده ها، ارزش ها و فضایل است. پژوهش های انجام یافته درباره زندگی انبیاء نوعاً خلاصه شده در کتب تفسیری، قصه های قرآنی و سیره و داستان های انبیاء و اولیاء است که یا صرفاً با نگرش تفسیری نوشته شده یا تاریخ و وقایع را بیان نموده اند اما به تبیین ویژگی های روابط اعضای خانواده های انبیاء و اولیاء پرداخته نشده است. مسئله ما این است که ویژگی های اعضای خانواده های انبیاء و اولیاء در ارتباط با همدیگر چگونه است. برای پاسخ به این مسئله به روش تحلیلی و با مراجعه به تفاسیر شیعی و برخی تفاسیر اهل سنت به این موضوع پرداخته شد. در پی آشنایی با خانوادهه های نمونه معرفی شده در قرآن و بررسی ویژگی های روابط اعضای آنها با یکدیگر مشخص شد که خداوند در قرآن 12 خانواده را به عنوان خانواده نمونه معرفی کرده است که عتارت ند از: خانواده های حضرات آدم، ابراهیم، لوط، یعقوب، ایوب، لقمان، شعیب، موسی، عمران، زکریا، محمد، علی علیهم السلام.در بررسی های انجام شده مشخص شد که: ویژگی های «فرزندان» در خانواده های نمونه عتارت ند از رعایت ادب، تواضع، احسان ، اطاعت ، هم راهی با والدین و... .«شوهران» ویژگی هایی مانند: عفو و گذشت، توجه به رشد معنوی همسر از جمله سفارش او به نماز و زکات، محبت و مهرورزی، احترام، اعتماد، رازگویی، احساس مسوولیت نسبت به همسر دارندو...«زنان» دارای صفاتی مانند، صبر و استقامت، هم راهی، حیا، پاک دامنی، خانه داری، مهر و محبت، احترام و... هستند.در خانواده های نمونه« مادران» فرزند را قره عین(روشنی چشم) خود می دانند، ایمان، حیا، نجابت دارند ،برای آنها نام نیکی انتخاب می کنند، نسبت به آنها مهر و محبت دارند، به نیازهای فرزندان توجه می کنند و...«پدران» در خانواده های نمونه از خداوند هدفمندانه فرزند می خواهند، از خداوند به خاطر نعمت فرزند شکرگزاری می کنند، مهرورزی به فرزندان می نمایند،به فرزندان تلاش، مشارکت، ایثار، اخلاص، امیدو توکل رایاد می دهند و... «برادران» نمونه ، خیرخواه و پشت و پناه همدیگرند، با یکدیگرهم کاری و مشارکت می کنند، در حق یکدیگر احسان و بزرگواری می کنند.ویژگی هایی مانند بصیرت و زیرکی برای «خواهران» نمونه بیان شده است.در خانواده های نمونه، همه رفتارهای اعضای آنها جهت گیری شده به سوی خداوند است و تنها به خاطر خدا و رضایت او، حسن معاشرت و روابطی نیکو با خانواده اشان دارندوبه سوی رشد وتکامل حرکت می کنند.